Onse Vader – “Laat U Naam geheilig word”

Geskryf deur Liana Rousseau, VGK Bellville

Ek onthou nog hoe my mamma en pappa altyd hulle hande gevou het voor slaaptyd en die Onse Vader saam met ons kinders gesing het. Die woorde: “Laat U Naam geheilig word.” As kind het ek dit net opgesê; as tiener/volwassene het dit vir my ’n anker geword.

Die Heidelbergse Kategismus verduidelik hierdie bede in Vraag en Antwoord 122 só:

“Dit is: Gee dat ons U reg ken en U heilig, roem en prys in al U werke waarin U almag, wysheid, goedheid, geregtigheid, barmhartigheid en waarheid helder skyn. Gee ook dat ons hele lewe – gedagtes, woorde en werke – daarop gerig is dat U Naam deur ons nie gelaster nie maar geëer en geprys word.”

In ons kultuur is ’n naam net ’n etiket, ’n manier om iemand te onderskei van ander. In die Bybel is ’n Naam veel meer. Dit verteenwoordig die persoon se karakter en teenwoordigheid. Toe Moses by die brandende bos vra wie God is, het Hy geantwoord: “Ek is wat Ek is” (Eksodus 3:14). Dit is nie net ’n titel nie; dit is God se wese, sy selfbestaan, sy betroubaarheid. Psalm 9:10-11 sê: “Die Here is ’n toevlug vir die verdrukte… Dié wat U Naam ken, vertrou op U, want U verlaat nooit dié wat U soek nie.” Om God se Naam te ken, is om Homself te ken en op Hom te vertrou. Wanneer ons dus bid: “Laat U Naam geheilig word,” sê ons eintlik: “Here, laat my U reg ken. Laat ek nie ’n vertekende beeld van U dra nie. Laat ek U leer ken soos U werklik is.”

“Heilig” beteken afgesonder (anders, suiwer). In Jesaja 6 sien die profeet die Here op ’n hoë troon, omring deur serafs wat uitroep: “Heilig, heilig, heilig is die Here die Almagtige, die hele aarde is vol van sy heerlikheid” (Jesaja 6:3). Jesaja se onmiddellike reaksie was: “Wee my, ek is verlore!” Die heiligheid van God is nie ’n koue eienskap nie; dit is sy majesteit wat my klein maak en my laat besef hoe afhanklik ek van Hom is. Om te bid dat God se Naam geheilig word, is om te vra dat mense Hom só sal sien: nie as ’n verlengstuk van ons begeertes nie, maar as die Here wat bo alles verhewe is. Dit is om te vra dat ons eie harte nie sy Naam ligsinnig gebruik nie, maar eerbiedig en met ontsag nader. Die Kategismus begin sy verduideliking met “gee dat ons U reg ken.” Kennis van God is nooit maar net ’n intellektuele oefening nie. Hoe meer ons Sy almag, wysheid, geregtigheid, barmhartigheid en waarheid in ons eie lewe raaksien, hoe meer word ons hart gevul met lof.

Jeremia 9:23–24 sê: “Laat die wyse hom nie beroem op sy wysheid nie… maar wie hom wil beroem, laat hom hierop roem: dat hy insig het en My ken, dat Ek die Here is wat troue liefde, reg en geregtigheid op die aarde bring.” So begin hierdie bede by ’n begeerte om God beter te leer ken. Dit is asof Jesus ons leer: “As jy regtig wil leer bid, begin deur na jou Vader te kyk – leer Hom ken – en dan sal jou gebed in lof verander.”

Maar die bede stop nie by kennis en lof nie. Dit vra dat ons hele lewe – gedagtes, woorde, werke – gerig is op God se eer. Jesus sê in Matthéüs 5:16: “Laat julle lig so voor die mense skyn dat hulle julle goeie werke kan sien en julle Vader wat in die hemel is, verheerlik.”

Wanneer jy jou werk eerlik doen, jou kinders met geduld opvoed, jou naaste uit liefde help, of jou vyand vergewe, heilig jy God se Naam – jy wys sy karakter in jou optrede. Maar wanneer ons onverskillig of onregverdig leef, word sy Naam deur ons blemmer en ondermyn. Paulus sê in Romeine 2:24: “Die Naam van God word ter wille van julle onder die heidene gelaster.” Om te bid “Laat U Naam geheilig word” is dus om te sê: “Here, laat my lewe ’n venster wees waardeur ander U kan sien.”

Ons tyd moedig ons aan om ons eie naam groot te maak – volgelinge te kry, erkenning te soek. Maar Jesus leer ons om eers te bid vir God se Naam. Johannes die Doper het dit pragtig gestel: “Hy moet meer word en ek minder” (Johannes 3:30). Hierdie bede trek my ego van die troon af. Dit herinner my dat ek nie die middelpunt is nie, en dit leer my om te bid: “Here, laat my lewe nie oor my gaan nie, maar oor U. Laat U Naam, nie myne nie, groot wees.”

Dis maklik om God se Naam te prys wanneer die lewe glad verloop. Maar die toets kom in donker tye. Job, wat alles verloor het, het gesê: “Die Here het gegee, en die Here het geneem; die Naam van die Here sy geloofd” (Job 1:21). Selfs in sy pyn het hy geweier om God se Naam te laster. Dit wys dat hierdie bede nie net ’n loflied in goeie tye is nie, maar ook ’n anker in swaarkry: “Here, laat selfs my trane en my swaarkry U Naam verheerlik.”

Let op: ons bid nie “My Vader” nie, maar “Ons Vader.” Hierdie bede is nie net persoonlik nie, maar gemeenskaplik. Jesus bid in Johannes 17:21 dat sy volgelinge een mag wees “sodat die wêreld kan glo dat U My gestuur het.” As ek hierdie bede bid, bid ek dus ook vir ons geloofsgemeenskap: “Here, maak ons ’n helder getuienis van U heiligheid.” Al voel ons soms klein in ons pogings, weet ons: God self sal sorg dat sy Naam geheilig word. Hy het sy heerlikheid ten volle in Jesus Christus gewys: “En die Woord het vlees geword en onder ons kom woon… vol genade en waarheid” (Johannes 1:14). En eendag sal dit volmaak wees: “...dat in die Naam van Jesus elke knie sal buig en elke tong sal bely: Jesus Christus is Here, tot eer van God die Vader” (Filipense 2:10–11). Hierdie bede gee ons hoop: ons is deel van iets groots wat God self aan die werk is om te voltooi.

Die eerste bede van die Onse Vader is kort, maar dit is allesomvattend. Dit leer ons dat gebed nie begin by ons behoeftes nie, maar by God se eer. Dit nooi ons om God reg te ken, sy heiligheid te bewonder, ons lewe as getuienis te leef, ons ego af te lê, en selfs in swaarkry sy Naam te verheerlik.

Elke keer as ons bid: “Laat U Naam geheilig word,” vra ons dat ons lewe – en ons wêreld – ’n verhoog sal wees waarop God se karakter helder skyn. Dit is nie net ’n sin in ’n gebed nie; dit is ’n lewenshouding wat my geloof verdiep en my gebede transformeer. Hierdie bede herinner ons ook dat ons eie roem nie voorop moet staan nie. In ’n samelewing waar mense graag hul eie beeld wil bevorder, leer Christus ons om God se eer eerste te stel. Om te bid dat sy Naam geheilig word, is om te verlang dat sy lig deur ons sal skyn – sodat ander Hom raaksien en verheerlik.

So word gebed uiteindelik ’n daad van lof: om God se eer bo alles te soek, op aarde net soos dit reeds in die hemel gebeur. Om iets te heilig beteken om dit af te sonder en as kosbaar en eerwaardig te erken. Wanneer ons vra dat God se Naam geheilig moet word, erken ons dat sy Naam uniek is, verhewe bo alle ander name. Dit sluit in dat ons nie sy Naam ydel gebruik nie, maar Hom met eerbied aanroep. Dit beteken ook dat ons dade ons belydenis moet weerspieël: dat ons as sy kinders leef op ’n manier wat sy grootheid uitstraal. Die Kategismus wys daarop dat God se Naam geheilig word wanneer ons Hom reg leer ken, Hom in alles prys en verheerlik, en sodat ons hele lewe daarop gerig is dat sy eer, nie ons s’n nie, sigbaar word. Ons vra dat God ons gedagtes en optrede sal verander, sodat mense deur ons woorde en werke Hom sal erken.Dit sluit gemeentes in wat getrou sy Woord verkondig, gesinne wat saam bid en sy Naam loof, en gelowiges wat in die daaglikse lewe getuig van sy liefde en waarheid. Selfs ons werk, studies en omgang met ander behoort ’n weerspieëling te wees van sy heiligheid.

Wanneer ons dus bid: “Laat U Naam geheilig word,” vra ons eintlik dat die Here alles in ons lewens – ons denke, ons woorde en ons dade – so sal gebruik dat sy eer bo alles sigbaar word. Dit is ’n nederige erkenning dat ons dikwels geneig is om ons eie naam groot te maak, maar dat dit alleen die Naam van God is wat vir ewig staan.

Hierdie eerste bede herinner ons daaraan dat alle gebed God-gesentreerd begin. Dit is ’n oproep tot aanbidding, tot dankbaarheid en tot ’n lewe wat Hom in alles erken. Wanneer ons so bid en leef, word ons self verander en begin ons sien hoe God se Naam in die wêreld verheerlik word.

Olielamp links: Oordenkings | Die Olielamp Potgooi | Instagram | Facebook | Skryf vir ons! | Meer oor die Olielamp